280

Pol J Cosmetol 2016, 19(4):  274-284

6-O-benzoylogomisyna, benzoylogomisyna U, mety-

logomisyna, schisanteryny A-D, deoksyschizandryna, 

pre-gomisyna, oraz gomisyny C, S, K, J i U, oraz inne 

związki z tej grupy [73, 74]. Ponadto w ekstraktach 

z owoców stwierdzono obecność seskwiterpenów, nor-

tritererpenoidów, polifenoli, polisacharydów, witamin 

i biopierwiastków [73, 74].
 

Badania naukowe potwierdziły już wiele cennych 

właściwości biologicznych ekstraktów z owoców 

S. sphenanthera

, co czyni go również interesującym 

ze względów kosmetycznych. Ekstrakty z owoców 

S. sphenanthera

 wykazują działanie antyoksydacyjne, 

przeciwwirusowe oraz przeciwnowotworowe [73, 74]. 
 

Ekstrakty z owoców S. sphenanthera zostały rów-

nież dopuszczone do zastosowania w kosmetologii 

przez organy nadzorujące bazę CosIng. W opisie 

aplikacji w bazie CosIng, jako główne profile działania 

kosmetycznego ekstraktów z owoców S. sphenanthera 

wymienione są: działanie antyoksydacyjne, przeciwło-

jotokowe, chroniące oraz kondycjonujące skórę [68]. 
 

Możliwość zastosowania do użytku kosmetycznego 

ekstraktów z owoców S. sphenanthera została również 

opatentowana w 2010 r. przez firmę Garnier. Patent 

dotyczy zastosowania ekstraktów w kosmetykach, 

suplementach diety i środkach dermatologicznych 

w celu łagodzenia i przeciwdziałania: alergii, reakcji 

zapalnych, zaburzeń bariery ochronnej i hemostazy 

skóry, błon śluzowych oraz przydatków, a także za-

czerwienienia skóry i trądziku różowatego [75].
 

Wybrane kosmetyki zawierające w składzie eks-

trakt z S. sphenanthera będące w ofercie firm europej-

skich i pozaeuropejskich (Australia, USA) przedsta-

wiono w tabeli VII [76-85].

Kultury in vitro Schisandra chinensis – poten-

cjalne rozwiązania biotechnologiczne 

 

Roślinne kultury in vitro, oraz możliwość zwięk-

szania produkcji metabolitów wtórnych oferowana 

przez różne techniki stosowane w biotechnologii 

roślin, stwarzają możliwość ich aplikacji w przemyśle 

farmaceutycznym, kosmetycznym i spożywczym. Do 

specyficznych strategii stosowanych w celu zwiększa-

nia produkcji związków czynnych wykorzystywane 

są m.in. takie zabiegi jak: selekcja wysokoproduktyw-

nych linii komórkowych, optymalizacja warunków 

prowadzenia hodowli (dobór podłoża hodowlanego, 

kompozycja regulatorów wzrostu i rozwoju roślin), typ 

prowadzonych hodowli (agarowe, wytrząsane; pędowe, 

kalusowe), warunki świetlne oraz temperatura, zasto-

sowanie elicitorów czy też transformacja genetyczna 

[86, 87]. Ponadto możliwość zabezpieczenia przemy-

słu w cenne surowce oraz ich produkcję na większa 

skalę, stwarzają możliwości oparte o opracowywanie 

protokołów mikrorozmnażania wybranych gatunków. 

 Kultury 

in vitro

 gatunku S. chinensis są obiektem 

zainteresowań wybranych placówek badawczych na 

świecie; japońskich, koreańskich, czeskich i polskich. 

Dotychczas zostały opracowane protokoły mikroroz-

mnażania tego gatunku [88-92]. Dużym powodze-

niem cieszą się badania z zakresu endogennej aku-

mulacji metabolitów wtórnych w kulturach in vitro S. 

chinensis

. Znaczny dorobek w tym kierunku prezentuje 

zespół z Zakładu Botaniki Farmaceutycznej UJ CM. 

Prace te są skupione głównie na produkcji lignanów 

dibenzocyklooktadienowych i kwasów fenolowych. 

Na prowadzonych w krakowskiej jednostce kultu-

rach pędowych S. chinensis zostały przeprowadzone 

badania z zakresu optymalizacji hodowli – dobór typu 

kultur, składu podłoża hodowlanego, systemu hodowli 

oraz warunków świetlnych. Obecnie we współpracy 

z Zakładem Farmakognozji GUMed, został również 

zoptymalizowany proces hodowli kultur w różnego 

typu bioreaktorach (ryc. 3). Uzyskiwane wyniki 

zawartości lignanów w biomasie hodowanej in vitro 

są znaczne, zbliżone do zawartości tych związków 

w materiale roślinnym rosnącym in vivo [37, 93-98].

Ryc. 3. Kultury in vitro Schisandra chinensis: A. hodowla 

pędowa stacjonarna, B. hodowla w bioreaktorze firmy 

Plantform (fot. Adam Kokotkiewicz, Zakład Farmakognozji 

GUMed)

A.

B.

Podsumowanie

 

S. chinensis

, to atrakcyjny obiekt badań, cenny 

zarówno z farmaceutycznego, jak i kosmetycznego 

punktu widzenia. Prowadzone badania aktywności 

biologicznej ekstraktów z owoców, udowodniły nie 

tylko możliwości ich zastosowania w lecznictwie lecz 

także w kosmetologii. Badania te wykazały działanie 

antyoksydacyjne, detoksykacyjne, przeciwzapalne, 

promieniochronne, przeciwstarzeniowe, przeciwaler-

giczne, jak również rozjaśniające i wybielające skórę.
 

S. chinensis

, pod różnymi postaciami, jest do-

puszczony do użytku kosmetycznego przez Komisję 

Europejską – bazę CosIng. Ponadto możliwość wyko-

rzystania ekstraktu na potrzeby kosmetyczne została 

opatentowana.
 

Aktualnie na rynku europejskim i polskim dostęp-

ne są preparaty kosmetyczne firm koreańskich i rosyj-

skich oraz firmy niemieckiej. Gatunek ten jest nadal 

znany zarówno w Polsce jak i w całej Europie głównie