winorośl japońska (Vitis coignetiae) czy pachnąca (Vitis ripa-
ria
). Posadzone przy altanach lub innych wysokich podporach 
mogą tworzyć osłony lub miejsca zacienione, zastępując drze-
wa, które w tych warunkach nie mają szans.

14

Dekorują miejsca reprezentacyjne 
przy budynkach i w parkach

Poza wyżej wymienionymi pnączami w miejscach reprezen-
tacyjnych można zastosować liczne powojniki (Clematis), 
zwłaszcza z grupy Atragene, m.in. ‘Lemon Dream’

PBR

‘Purple Dream’

PBR

, ‘Pink Swing’

PBR

, ‘Willy’, ‘Cecile’, z grupy 

Viticella, np. ‘Betty Corning’, ‘Emilia Plater’, ‘Etoile Violette’, 
‘Krakowiak’

PBR

, ‘Mazurek’

PBR

 i grupy Wielkokwiatowych 

Późno Kwitnących – ‘Błękitny Anioł’, ‘Solina’, ‘Polish Spirit’, 
‘Comtesse de Bouchaud’, ‘Kardynał Wyszyński’. Dobrze 
będą się także prezentować odmiany przywarki japońskiej 
(Schizophragma hydrangeoides) B

urst

 O

f

 L

ight

®, ‘Moonlight’, 

‘Roseum’, wiciokrzewy pomorskie (Lonicera periclyme-
num)
 ‘Serotina’, f

ragrant

 c

LOud

 ‘Chojnów’

PBR

 czy ‘Graham 

Thomas’, aktinidia pstrolistna (Actinidia kolomikta) ‘Adam’ 
i ‘Dr Szymanowski’, akebia pięciolistkowa (Akebia quinata
i jej odmiany, np. ‘Alba’ oraz ‘Silver Bells’, a także glicynie 
(Wisteria), róże pnące (Rosa) np. ‘Excelsa’, s

uper

 d

OrOthy

‘Veilchenblau’, ‘New Down’ czy róże okrywowe np. ‘The 
Fairy’, ‘Elfrid’, ‘White Fairy’, f

airy

 d

ance

. Na stanowiskach 

północnych lub w miejscach ocienionych na dużych kon-
strukcjach imponująco będzie wyglądał kokornak wielko-
listny (Aristolochia macrophylla).

nadają się powojniki (Clematis) z grup Atragene i Viticella. 
W koronach dużych drzew efektownie mogą wyglądać naj-
silniej rosnące powojniki (Clematis), np. ‘Paul Farges’ czy ‘Bill 
MacKenzie’. Przy dużych krzewach można sadzić powojni-
ki (Clematis) z grupy Viticella, np. ‘Betty Corning’, ‘Emilia 
Plater’, ‘Krakowiak’

PBR

 czy ‘Mazurek’

PBR

, grupy Tangutica   

– ‘Anita’, ‘Lambton Park’, ‘Kasia’, a z grupy Flammula, pach-
nący ‘Sweet Summer Love’

PBR

, a także powojnik mandżurski 

(Clematis mandschurica) lub wiciokrzewy (Lonicera). Przy 
pniach starych drzew dobrze będą się prezentowały horten-
sja pnąca (Hydrangea anomala subsp. petiolaris) wraz z jej 
barwnolistnymi odmianami ‘Mirranda’, t

ake

 a c

hance

®, a tak-

że przywarka japońska (Schizophragma  hydrangeoides), np. 
B

urst

 O

f

 L

ight

®, bluszcz pospolity (Hedera helix), aktinidie 

(Actinidia) czy powojniki (Clematis) z grupy Atragene. Dwa 
ostatnie wymienione rodzaje wymagają dodatkowych pod-
pór, po których będą się mogły wspinać. Wzrost tak upra-
wianych pnączy należy kontrolować, aby nadmiernie nie 
zacieniły i nie zagłuszyły rośliny podporowej.

12

Umacniają skarpy 
i chronią glebę

Wiele gatunków pnączy to rośliny glebochronne, przeciw-
działające erozji powietrznej i wodnej gleby. Do obsadzania 
i umacniania skarp szczególnie przydatne są: bluszcz pospoli-
ty (Hedera helix), zwłaszcza jego odmiana ‘Thorndale’, trzmie-
lina Fortune’a (Euonymus fortunei), a szczególnie jej odmiana 
‘Coloratus’, winobluszcz zaroślowy (Parthenocissus inserta), 
winobluszcz pięciolistkowy (Parthenocissus  quinquefolia), wi-
nobluszcz trójklapowy (Parthenocissus tricuspidata). Mogą też 
być wykorzystane powojnik (Clematis) ‘Praecox’ oraz win-
nik tojadowaty (Ampelopsis aconitifolia). Przy doborze ro-
ślin do konkretnego miejsca powinny być wzięte pod uwagę 
ich wymagania – np. północna lub zachodnia wystawa będą 
odpowiadać bluszczom, ale na południowej czy wschodniej 
wystawie będą one rosły zdecydowanie gorzej – tam lepiej 
zastosować winobluszcz.

13

 Mogą rosnąć w pojemnikach, 
na dachach i stropach nad garażami 
podziemnymi

Pnącza niekoniecznie muszą być uprawiane w gruncie. 
Posadzone w dużych pojemnikach mogą zdobić tarasy, bal-
kony, ogródki kawiarniane i skwery. Znajdą też zastosowanie 
w ogrodach na dachach, spływając z nich malowniczo kaska-
dą zielonych liści (winobluszcz pięciolistkowy, winorośl pach-
nąca, winnik tojadowaty) czy barwnych kwiatów (powojniki).  
Na nowo budowanych osiedlach powstaje coraz więcej ogro-
dów na stropach nad garażami podziemnymi, na których 
z powodzeniem mogą rosnąć pnącza. Już 30-centymetrowa 
warstwa podłoża, a w przypadku najsilniej rosnących pnączy 
(glicynie, winorośle) – 50-centymetrowa, zapewnia warunki do 
wzrostu większości uprawianych w naszym klimacie pnączy.  
Na stropach mogą rosnąć zarówno glicynie (Wisteria), ake-
bie pięciolistkowe (Akebia quinta), powojniki (Clematis), 
wiciokrzewy (Lonicera), winobluszcze (Parthenocissus), 

Pnącza nadają się do tworzenia okryw i umacniania skarp. 
Tu świetnie sprawdza się winobluszcz pięciolistkowy.

Powojniki świetnie nadają się do tworzenia barwnych zestawień 
w miejscach reprezentacyjnych. Od lewej powojniki: mandżurski, 
‘Mazurek’

PBR

, ‘Skyfall’

PBR

 i ‘Grunwald’

PBR

.

17

14 powodów, dla których warto sadzić pnącza w mieście i przy drogach