Pnącza ogrodowe - Clematis - Źródło Dobrych Pnączy

Pnącza ogrodowe

Poza powojnikami istnieje duża grupa krzewów pnących wartych spopularyzowania. Pnącza zajmują mało miejsca w ogrodzie, a dają duży efekt dzięki masie wytwarzanej zieleni rdestówka (Fallopia), kokornak (Aristolochia), dławisz (Celastrus), milin (Campsis), winorośl (Vitis), winobluszcz (Parthenocissus), winnik (Ampelopsis), aktinidia (Actinidia), pięknym kwiatom: glicynia (Wisteria), milin (Campsis), wiciokrzew (Lonicera), owocom ozdobnym: dławisz (Celastrus), psianka (Solanum), winnik (Ampelopsis) lub jadalnym: aktinidia (Actinidia), cytryniec (Schisandra), akebia (Akebia).
 

Większość pnączy wspina się

wijąc dookoła podpór, niektóre mogą się piąć po płaskich ścianach, bez dodatkowych podpór, przytrzymując się ścian korzeniami przybyszowymi np. bluszcz (Hedera), hortensja pnąca (Hydrangea anomala subsp. petiolaris), milin (Campsis), przywarka japońska (Schizophragma hydrangeoides) i trzmielina Fortune'a (Euonymus fortunei) lub specjalnymi przylgami np. winobluszcze (Parthenocissus).

Pnącza można wykorzystać do okrycia ścian budynków,

co poza walorami dekoracyjnymi ociepla budynki zimą a cieniuje i ochładza latem oraz sprzyja osuszeniu ścian, osłaniając je przed deszczem i pobierając nadmiar wody z okolic fundamentów. Najlepiej do tego celu nadają się winobluszcze, ale można tak prowadzić również bluszcz czy milin, a zapewniając podpory także wszystkie pozostałe pnącza.

Pnącza mogą szybko przykryć nieefektowne budynki,

różnego rodzaju szopy, magazyny i śmietniki, chowając je przed oczami naszych gości. Jeśli chcemy mieć efekt w ciągu jednego roku, najlepiej do tego celu nadają się: rdestówka Auberta (Fallopia aubertii), chmiel (Humulus), powojniki (Clematis) z Grupy Tangutica np. 'Bill MacKenzie' czy ‘Lambton Park’ lub powojnik 'Paul Farges' z Grupy Vitalba. Jeśli możemy poczekać 2-3 lata, dobry efekt możemy uzyskać stosując któreś z pozostałych pnączy.

Pnącza mogą pokrywać różnego rodzaju ogrodzenia

(np. siatki) i poza walorami dekoracyjnymi, zasłaniają nas przed oczyma ciekawskich oraz chronią przed wiatrem i kurzem. Nadają się do tego świetnie np. bluszcz pospolity (Hedera helix), wiciokrzew zaostrzony (Lonicera acuminata), powojniki (Clematis) z Grupy Atragene (zwłaszcza ‘Pamela Jackman’), Grupy Tangutica (zwłaszcza ‘Lambton Park’), Grupy Viticella (np. 'Etoile Violette' i 'Krakowiak'PBR) oraz Grupy Vitalba (zwłaszcza 'Paul Farges'), winnik tojadowaty (Ampelopsis aconitifolia), winobluszcz pięciolistkowy (Parthenocissus quinquefolia) i winobluszcz trójklapowy (Parthenocissus tricuspidata).

Większość pnączy ma nieduże wymagania,

ale ponieważ wytwarzają dużą masę zieleni, nie lubią gleb bardzo suchych i bardzo ubogich. Gatunki ciepłolubne np. aktinidie (Actinidia), glicynie (Wisteria) i miliny (Campsis) preferują stanowiska ciepłe, osłonięte i słoneczne. Na stanowiskach chłodniejszych, wilgotnych i półcienistych lepiej się czują np. bluszcz (Hedera), hortensja pnąca (Hydrangea anomala subsp. petiolaris), kokornak (Aristolochia), przywarka (Schizophragma), trzmielina Fortune’a (Euonymus fortunei), akebia (Akebia), chmiel (Humulus) i część wiciokrzewów (Lonicera).

Sadząc pnącza

kopiemy dół o wymiarach 50 x 50 x 50 cm, który wypełniamy żyzną glebą, a rośliny (zależnie od gatunku) sadzimy 0-10 cm głębiej niż rosły dotychczas, w odległości co najmniej 30-50 cm od murów i 50-100 cm od drzew. Prawidłowo dobrane i posadzone pnącza mogą rosnąć wiele lat, dekorując ogród przez cały rok i stanowiąc świetne schronienie dla ptaków.

Euonymus fortunei - fortune's spindle

Fortune's spindle known also as winter creeper is an evergreen species native to China and Korea with long stems that can either spread along the ground or climb by means of adventitious rootlets. 

It belongs to the Celastraceae - bittersweet family. It can grow 2-5 m high, producing 0,5-1 m of new growth a year. It has ovate or elliptic, 3-6 cm long, evergreen, leathery leaves and inconspicuous white-green flowers. The fruit is a white-green pouch, which splits open to reveal the fleshy coated orange seeds.

Only mature plants set fruit and many variegated varieties and cultivars don’t set fruit at all.

Requirements
It grows best in half-shade, but is also happy in full sun or deep shade. The leaf variegation is more pronounced in a well-lit position. It thrives in fertile, humus-rich soils, but tolerates also average or even poor soil (e.g. the 'Coloratus' variety). Fortune’s spindle tolerates well urban conditions and is fairly hardy.

Application
An excellent groundcover. The variety 'Coloratus' is ideal for covering large areas, reinforcing escarpments or covering fences – it is particularly recommended for use in public green spaces and in poor growing conditions. All varieties can climb trees, pylons, trellises, walls and rockeries. Variegated varieties are suitable for creating borders, spreading over empty space between coniferous and deciduous shrubs, or creating colourful compositions. They are also well suited for growing in large containers on balconies and patios, both on their own, or as a part of a larger composition.

  • 'Coloratus' - the most vigorous of all Euonymus cultivars. Large (6 cm long) lustrous evergreen leaves turn dark purple in autumn to become green once again in spring. This change of colours provides year round interest and enlivens the garden. A perfect groundcover plant for a sunny, semi- shady or even shady spot, especially for large areas. When planted next to a fence it will grow even a few metres tall, creating an attractive hedge. Grown with the density of 5 plants per square meter, it will cover the area in 1-2 years. Pest and disease resistant, and relatively hardy.
  • 'Emerald Gaiety' - small (3 cm long), dark green leaves with irregular white margins. Stems spread along the ground, creating an effect of a green-white wave. Plant between 7 and 10 plants per square meter. It can freeze during harsh winters.
  • 'Emerald'n Gold' - small (3 cm long), green leaves with bright yellow margins. The variegation disappears when grown in deep shade. Erect to semi-erect stems will grow over 2 m high when planted near a support (a fence, a tree or a wall). If trimmed, they will spread forming a dense mat. It may be grown next to Clematisto protect the base of the plant from the sun. Plant between 7 and 10 plants per square meter. It can freeze during harsh winters.
  • 'Interbolwi' (BLONDY) - small (3 cm long), deep green leaves with a bright yellow centre. The form is spreading in habit and doesn’t need pruning. Well suited for covering large areas, filling up space beneath taller shrubs, or edging. It grows well both in sun and light shade, forming an attractive green-yellow carpet. Plant between 5 to 8 plants per square meter. One of the frost hardiest forms of Euonymus.
  • 'Silver Queen' - a charming plant with attractive foliage. Relatively large (5 cm long) leaves are creamy-yellow in spring. Over time turn green with a wide creamy-yellow margin, which turns white in summer. It’s well tolerant of pruning and quickly forms a dense tangled mat. If left untrimmed, it will climb, attaining in a few years 2-3 m in height, and will bear rather inconspicuous flowers followed by fruit. It can freeze in harsh winters. Suitable for growing in a public green space. An excellent groundcover, but it can also be used to fill space beneath taller shrubs or to created edgings. Plant between 5 and 8 plants per square meter.
  • 'Sunspot' - small (4 cm long), elliptic, boldly corrugated, deep green leaves with a bright yellow centre. They turn slightly red in winter. Young shoots are yellow and spread over the ground, forming an attractive yellow-green carpet. No pruning required. An excellent groundcover, suitable for covering large areas, both in sun and shade, filling space beneath taller shrubs or creating edgings. One of the frost-hardiest forms of Euonymus. Plant 5-8 plants per square meter.