Rośliny okrywowe - Clematis - Źródło Dobrych Pnączy

Rośliny okrywowe

Rośliny okrywowe mogą zastąpić trawnik, tworzyć obwódki lub przykryć ziemię pod wyższymi roślinami przeciwdziałając wydmuchiwaniu jej przez wiatr, wypłukiwaniu przez wodę, przesychaniu oraz hamując wzrost chwastów.

Ułatwiają bardzo pielęgnację terenów zieleni obniżając potrzebny na to czas i koszty, a także podnoszą ich estetykę. Z powodzeniem mogą być stosowane zarówno w małych jak i dużych ogrodach oraz w zieleni publicznej. Najlepsze efekty dadzą rośliny prawidłowo dobrane do stanowiska, wielkości miejsca, które chcemy pokryć oraz do siły wzrostu sąsiadujących roślin.

Z powodzeniem można wykorzystać w tym celu zarówno pnącza, które pozbawione podpór będą płożyć się po ziemi, a charakteryzują się dużą dynamiką wzrostu, jak i wolniej rosnące krzewinki, które zdobić będą masą liści i/lub kwiatów. Można dobrać odmiany dobrze rosnące w półcieniu, czy nawet w cieniu (np. bluszcz, trzmielinę Fortune'a, hortensję pnącą, przywarkę oraz krzewinkę nie będącą pnączem - barwinek), a z zagospodarowaniem takich miejsc są często problemy. Są i takie, które poradzą sobie na słonecznych, lekko podsychających miejscach (np. odmiany Clematis z Grupy Tangutica). Są one odporne i mało wymagające.

 

Sadzenie i pielęgnacja roślin okrywowych

Do sadzenia należy dobrze przygotować podłoże usuwając chwasty, gruz i inne zanieczyszczenia oraz wzbogacając ziemię dobrze rozłożonym obornikiem lub kompostem. Gęstość sadzenia zależy od siły wzrostu roślin. Przestrzeń między posadzonymi roślinami dobrze jest wyściółkować korą.

Należy pamiętać o podlewaniu. Najlepszy efekt zapewniają linie samokroplujące. Co roku, wiosną (IV), rośliny powinny być nawożone. Pędy wyrastające zbyt wysoko lub nadmiernie rozrastające się na boki należy przycinać.

 

Pnącza nadające się na okrywy

Do tworzenia okryw nadają się również inne pnącza, np. zimozielone trzmieliny Fortune'a i bluszcze, hortensje pnące orazprzywarki japońskie (doskonałe do zadarniania miejsc ocienionych),winobluszcze pięciolistkowe (zwłaszcza na duże powierzchnie), a w miejscach osłoniętych zachodniej, południowej i centralnej Polski - wiciokrzewy japońskie oraz akebie pięciolistkowe.

Trzmielina Fortune'a - Euonymus fotunei
Niska krzewinka zimozielona lub półzimozielona. Świetna roślina okrywowa do sadzenia zarówno na stanowiskach słonecznych, półcienistych, jak i cienistych,

  • 'Coloratus' - najsilniej rosnąca odmiana, najlepsza do tworzenia okryw na dużych powierzchniach. Liście duże (6 cm), błyszczące, zimozielone, przyjmują jesienią barwę ciemnopurpurową, aby wiosną znów stać się zielonymi. Posadzona przy płocie może wspinać się nawet do 2 m, tworząc zielone ogrodzenie. Sadzona w rozstawie 5-6 szt./m2 przykryje teren w 1-2 sezony. Odporna na choroby i szkodniki, stosunkowo mrozoodporna.
  • 'Emerald Gaiety' - liście niewielkie (3 cm), ciemnozielone z białym, nieregularnym obrzeżeniem. Pędy płożą się po ziemi, pokrywając ją zielono-białą falą. Najlepiej sadzić 7-10 szt./m2. W ostrzejsze zimy może wymarzać.
  • 'Emerald'n'Gold' - liście nieduże (3 cm), zielone z jaskrawo żółtymi brzegami. Posadzone w silnym cieniu tracą żółtą barwę. Pędy mają tendencję do wznoszenia się do góry. Przycięte - dobrze pokrywają powierzchnię. Posadzone przy podporze (płot, drzewo) wspinają się nawet do 2 m. Mogą tworzyć dobrą osłonę podstawy powojników przed słońcem. Najlepiej sadzić 7-10 szt./m2. W ostrzejsze zimy może przemarzać.
  • 'Harlequin' - liście z intensywnie kremowym upstrzeniem, lekko różowiejące jesienią i zimą. Najlepiej sadzić 15 szt./m2.
  • 'Interbolwi' - liście nieduże (3 cm), ciemnozielone z intensywnie żółtym środkiem. Pędy kładą się na ziemi nie wymagając przycinania. Nadaje się do obsadzania dużych powierzchni, wypełniania przestrzeni między wyższymi krzewami i tworzenia obwódek. Tworzy interesujący zielono-żółty kobierzec, zarówno w cieniu jak i na słońcu. Najlepiej sadzić 5-8 szt./m2. Jedna z najodporniejszych na mróz odmian trzmieliny.
  • 'Kewensis'- zwarta, niska odmiana o małych liściach (1-1,5 cm), zimozielonych, ciemnozielonych i czerwieniających jesienią. Doskonała do zadarniania małych powierzchni, jest mało ekspansywna. Wymaga cierpliwości przez pierwsze 1-2 lata uprawy, gdy się zagęści i dobrze ukorzeni. Znosi umiarkowane deptanie. Najlepiej sadzić w rozstawie 10-15 szt./m2.
  • 'Silver Queen' - urocza roślina o stosunkowo dużych (5 cm) biało-zielonych liściach. Wiosną są one kremowożółte, potem mają zielony środek z szerokim kremowożółtym obrzeżeniem, które w lecie całkowicie bieleje. Dobrze znosi cięcie, dając szybko zwarte kobierce. Pozostawiona bez cięcia może wspinać się do góry dorastając w ciągu kilku lat do 2-3 m wysokości, kwitnąć (kwiaty niepozorne) i owocować. Najlepiej sadzić 5-8 szt./m2. Do stosowania w miejscach osłoniętych w zachodniej, południowej i centralnej Polsce jako roślina okrywowa, do wypełniania przestrzeni między wyższymi krzewami i tworzenia obwódek.
  • 'Sunspot' - liście nieduże (4 cm), ciemnozielone z intensywnie żółtym środkiem, eliptycznych, wyraźnie karbowanych. W zimie lekko czerwienieją. Młode pędy są żółte, kładą się na ziemi nie wymagając przycinania. Nadaje się do obsadzania dużych powierzchni, wypełniania przestrzeni między wyższymi krzewami i tworzenia obwódek. Tworzy interesujący zielono-żółty kobierzec, zarówno w cieniu jak i na słońcu. Najlepiej sadzić 5-8 szt./m2. Jedna z najodporniejszych na mróz odmian trzmieliny.

Bluszcz pospolity - Hedera helix
Bardzo dobre pnącze zimozielone na okrywy w miejscach zacienionych, pod konarami drzew, po których może się wspinać. Najlepiej sadzić 3-5 szt./m2.

  • 'Białystok' - silnie rosnąca, dobrze krzewiąca się polska odmiana bluszczu, wyselekcjonowana w północno-wschodniej Polsce. Liście duże (8-12 cm), najczęściej z 5 klapami, zimozielone. Odmiana bardziej mrozoodporna i bardziej odporna na bakteriozy od innych oferowanych w handlu.
  • 'Thorndale' - liście duże (10 cm), zimozielone, ciemnozielone z jaśniejszą zielenią wzdłuż nerwów. Bujnie rośnie, szybko pokrywając glebę - zwłaszcza w cieniu i półcieniu tworząc zwarty kobierzec. Wspina się po ścianach, pniach drzew lub innych podporach dorastając nawet do 30 m. Jedna z najodporniejszych na mróz odmian bluszczu.
  • 'Woerner' - silnie rośnie i dobrze się krzewi jest stosunkowo mrozoodporna. Liście duże (8-12 cm), najczęściej z 5 klapami, skórzaste, zimozielone, ciemnozielone, z wyraźnym, białym unerwieniem. Może osiągnąć ponad 20 m wysokości, przyrastając około 1 m rocznie.

Hortensja pnąca - Hydrangea anomala subsp. petiolaris
Liście duże (10 cm), zielone, jesienią żółte, opadające na zimę. Dobra roślina okrywowa do cienia lub półcienia. Po porowatych podporach wspina się przy pomocy korzeni przybyszowych - dorasta nawet do 20 m (0,5-1 m rocznie). Nie lubi gleb suchych i zasadowych. Najlepiej sadzić 2-4 szt./m2. Całkowicie mrozoodporna.

  • GREEN RACER®-zwarta, ale szybko rozrastająca się odmiana o sercowatych ciemnozielonych liściach.
  • 'Mirranda' - odmiana o liściach z jasnożółtozielonym obrzeżeniem.
  • TAKE A CHANCE® - odmiana o biało przebarwiających się liściach. Idealnie rozświetla cieniste zakątki ogrodów.

Przywarka japońska - Schizophragma hydrangeoides
Dobra roślina okrywowa do cienia lub półcienia. Liście zielone. Kwiaty białe w VII. Po porowatych podporach wspina się korzeniami przybyszowymi - dorastając do 10 m (0,5 m rocznie). Nie lubi gleb suchych i zasadowych. Sadzić w miejscach osłoniętych. Najlepiej sadzić 2-4 szt./m2.

  • BURST OF LIGHT® - dużych biało-zielonych, pstrych liściach. Idealnie rozświetla cieniste zakątki ogrodów.
  • 'Moonlight' - odmiana o liściach ze srebrzystoszarym cieniowaniem.
  • 'Roseum' - ma jasnoróżowe kwiaty i ciemnozielone liście z czerwonawym odcieniem.

Winobluszcz pięciolistkowy - Parthenocissus quinquefolia
Silne pnącze (1-2 m rocznie). Może być stosowany jako roślina okrywowa, zwłaszcza na dużych powierzchniach, na stanowiskach słonecznych i półcienistych. Liście zielone latem, szkarłatne jesienią. Mało wymagający, zdrowy, całkowicie mrozoodporny. Najlepiej sadzić 1-2 szt./m2.

  • REDWALL® 'Troki'- polska odmiana o wyjątkowo ładnych, dużych, błyszczących liściach, zielonych latem, a purpurowych jesienią.

Winobluszcz zaroślowy - Parthenocissus inserta
Całkowicie mrozoodporne, zdrowe, silnie rosnące pnącze (1-2 m rocznie). Może być stosowany jako roślina okrywowa, zwłaszcza na dużych powierzchniach, na stanowiskach słonecznych i półcienistych. Liście zielone latem, szkarłatne jesienią. Najlepiej sadzić 1-2 szt./m2.

Wiciokrzew japoński - Lonicera japonica
Pnącze o pół zimozielonych liściach. Zdrowe, mało wymagające, silnie rośnie (1-2 m rocznie). Dobra roślina okrywowa. Najlepiej sadzić 1-2 szt./m2. W ostre zimy może nadmarzać. Poleca na stosowania w cieplejszych rejonach Polski lub w miejscach osłoniętych.

  • 'Aureoreticulata' - żółtozielone liście, średnio silny wzrost (1 m rocznie), stosować w miejscach osłoniętych.
  • 'Halliana' - silnie rośnie (1-2 m rocznie), długo obficie kwitnie, kwiaty pachną. Do pokrywania dużych powierzchni.
  • 'Purpurea'- liście zimozielone, purpurowe jesienią i zimą. Kwiaty początkowo białe, potem żółte.

Akebia pięciolistkowa - Akebia quinata
Roślina ekspansywna, szczególnie przydatna w dużych ogrodach i do pokrywania dużych przestrzeni w półcieniu. Jej liście są półzimozielone, złożone z 5 skórzastych listków. Dorasta do 5-6 m (1-3 m rocznie), owijając się wokół podpór. Pędy pozostawione bez wsparcia płożą się po ziemi, ukorzeniając się i rozrastając. Może rosnąć na każdej przeciętnej glebie. Najlepiej sadzić 1-2 szt./m2.

  • 'Alba'- liście żółtozielone, kwiaty białe.
  • 'Variegata'- liście z białymi, nieregularnymi plamkami.